ไขข้อสงสัย! หน้าจอสมาร์ทโฟนอัตราส่วน 18:9/19:9 และความละเอียด HD+, FHD+ คืออะไร

อีกหนึ่งข้อสงสัยที่เชื่อว่าหลายคนอยากรู้ว่า ทำไมเดี๋ยวนี้ผู้ผลิตสมาร์ทโฟนหลากแบรนด์จะต้องใช้หน้าจอแสดงผลอัตราส่วนใหม่ที่แตกต่างจากเดิมนั่นคือ 18:9 /19:9 จึงเกิดคำถามว่าอัตราส่วนดังกล่าวคืออะไรและก็มีข้อดีอย่างไร นอกจากเทรนด์ใหม่ข้างต้นแล้วยังมีอีกประเด็นที่ได้กลายเป็นจุดขายใหม่ที่เพิ่มขึ้นตามมาคือความละเอียดใหม่ HD+, FHD+, WQHD+ รายละเอียดเป็นอย่างไรเรามาทำความรู้จักกันเลย 

ก่อนอื่นเราต้องรู้ก่อนว่าหน้าจอแสดงผลบนสมาร์ทโฟนวัดขนาดกันอย่างไร มีอยู่ 2 วิธี

อาจยุ่งยากหน่อยแต่ก็เป็นพื้นฐานที่ทุกคนควรรู้ โดยนำสมาร์ทโฟนรุ่นหนึ่งมาเป็นตัวอย่าง Samsung Galaxy Note 5 ซึ่งเมื่อวัดขนาดตัวเครื่องจากหน้าจอจะพบว่า ด้านสูงก็มีหน้าจอขนาด 4.96 นิ้ว ส่วนด้านกว้างจะมีขนาด 2.795 นิ้ว ทว่าขนาดหน้าจอจริงๆ ของสมาร์ทโฟนรุ่นดังกล่าวคือ 5.7 นิ้ว ดังนั้นขนาดที่แท้จริงของหน้าจอหาอย่างไร

• ขั้นตอนที่ 1 : นำ (2.795 x 2.795) + (4.96 x 4.96) = 32.413625 จากนั้นให้√32.413625 = 5.693297 หรือประมาณ 5.7
• ขั้นตอนที่ 2 : วัดจากมุมหนึ่งของหน้าจอไปยังอีกมุมหนึ่ง โดยปกติแล้วจะมีขนาดเท่ากับตัวเลขของวิธีที่หนึ่ง ซึ่งถ้าแตกต่างก็จะบวกลบต่างกันไม่มาก 

หมายเหตุ : √ คือ square root

เมื่อได้ขนาดหน้าจอต่อไปคือเรื่องราวของความละเอียดและอัตราส่วน

หลายคนต้องรู้จักกับพวกความละเอียด 1,280 x 720 พิกเซล หรือ 720p หรือ HD / 1,920 x 1,080 พิกเซล หรือ 1080p หรือ FullHD / 2,560 x 1,440 พิกเซล หรือ 1440p หรือ Quad HD คำถามคือการเรียกชื่อความละเอียดที่แท้จริงแล้ว แบบไหนคือถูกต้อง ? 

ปกติแล้วการเรียกความละเอียดที่ถูกต้องและสื่อความหมายได้จริงๆ จำเป็นต้องเรียกให้เต็มยศนั่นคือ 1,920 x 1,080 พิกเซลหรือ FullHD หากเรียกแค่ (1080p) ก็อาจเป็นที่เข้าใจได้ในระดับหนึ่งเพราะใช้กันมาอย่างกว้างขวางแล้ว แต่ความหมายที่แท้จริงแล้วไม่ใช่ไม่ครบถ้วน ซึ่งจะสื่อแค่จำนวนความละเอียดแค่แนวนอนเท่านั้น

ต่อด้วยเรื่องของอัตราส่วนหลายคนงงทำไมต้อง 16:9 หรือ 18:9 คืออะไรและมีที่มายังไง

สำหรับอัตราส่วนก็สืบเนื่องจากความละเอียดเลย สมมุติความละเอียด 1,920 x 1,080 พิกเซล การหาอัตราส่วนสามารถทำได้โดยนำ 1,920 หาร 1,080 = 1.77777 ก็จะได้อัตราส่วน 16:9 พอดิพอดี วิธีพิสูจน์คือนำ 16 หาร 9 ผลลัพธ์ 1.777777 เหมือนกัน

แต่หลายคนอาจบอกว่าการหารขั้นตอนแรกก็ดูเข้าใจง่ายอยู่ แต่ขั้นตอนที่สองเรานั้นไม่ต้องนำเลขมาหารกันหมดเลยเหรอ กว่าจะเจอจำนวนที่ใช่ เรื่องนี้ไม่ยาก เราแค่นำจำนวน 1,920 และ 1,080 มาหาคำตอบด้วยการ "หารร่วมมาก" หรือ หรม. ซึ่งนำตัวเลข 120 มาหารจะได้ผลลัพธ์คือ 16 กับ 9 เพียงเท่านี้ก็จะได้คำตอบ เช็คคำตอบได้เลยเท่ากันเป๊ะ

ลองมาดูฝั่ง 18:9 บ้าง โดยขอยกสมาร์ทโฟน Vivo V7+ มาหาคำตอบ

สำหรับสเปกของสมาร์ทโฟนรุ่นนี้มีความละเอียด HD+ นั่นคือ 1,440 x 720 พิกเซล จะเห็นว่าด้านสูงมีจำนวนพิกเซลเพิ่มขึ้นมากกว่าปกติ ซึ่งก็จะสอดคล้องกับดีไซน์หน้าจอที่มีความสูงขึ้นจากเดิม ส่งผลให้อัตราส่วนกับความละเอียดเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย เมื่อนำตัวเลขมาทดสอบจะได้ผลลัพธ์..

• 1,440 หาร 720 = 2 สอดคล้องกับ 18:9 (18 หาร 9) = 2
• ใช้วิธีหารร่วมมาก หรือ หรม. เป็นข้อพิสูจน์ นำ 80 หาร 1,440 และ 720 ได้คำตอบคือ 18 กับ 9 

หรือ Samsung Galaxy S8 ความละเอียดสูงุสด WQHD+ (2,960 x 1,440 พิกเซล) กับอัตราส่วน 18.5 : 9 วิธีการคำนวณคือ..

• 2,960 หาร 1440 = 2.05 สอดคล้องกับ 18.5:9 (18.5 หาร 9) = 2
• ใช้วิธีหารร่วมมาก หรือ หรม. เป็นข้อพิสูจน์ นำ 160 หาร 2,960 และ 1440 ได้คำตอบคือ 18.5 กับ 9 

เพราะฉะนั้นจะเห็นได้ว่าทุกอย่างมีความสัมพันธ์กันหมด แท้จริงแล้วความละเอียดไม่ว่าจะเป็น HD+, FullHD+ หรือ WQHD+ นั่นคือ HD, FullHD และ QHD ไม่ได้แตกต่างกันเลยในเรื่องของการแสดงผล ซึ่งถือว่าเล็กน้อยมากที่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัด จึงเสมือนจุดขายนำเครื่องหมาย + มาสร้างความแตกต่างให้ดูพิเศษขึ้นเท่านั้นเอง อีกทั้งต้องเพิ่มความละเอียดก็เพื่อสร้างความหนาแน่นให้จุดพิกเซลมิเช่นนั้นจะทำให้จุดพิกเซลขาดกลายเป็นจุดบอด

สุดท้ายแล้วทำไมผู้ผลิตสมาร์ทโฟนต้องทำหน้าจออัตรส่วน 18 : 9 ออกมาวางขายด้วย สรุปเป็นผลได้ 5 ประการดังต่อไปนี้

1. ต้องการหน้าจอใหญ่ : ย้อนกลับไปสามสี่ปีที่แล้ว หลายคนอาจจะยังชอบหน้าจอขนาดพอดีมือ จับถือง่ายสะดวก แต่เมื่อวันเวลาผ่านไปสมาร์ทโฟนนั้นไม่ใช่แค่เครื่องมือสื่อสารเพียงอย่างเดียวแล้ว เพราะเป็นทุกอย่างเลยไม่ว่าจะเป็น เครื่องเล่นภาพยนตร์ เครื่องเล่นเกม กล้องถ่ายรูป หรือแม้แต่เป็นเครื่องมือติดต่อสื่อสาร (Video Call หรือ Conference) ดังนั้นหากยังติดอยู่กับขนาดหน้าจอที่เล็กนั้น อาจไม่สามารถตอบโจทย์กิจกรรมข้างต้นทั้งหลายได้

2. ไม่อยากเพิ่มขนาดเครื่อง : โดยปกติแล้วถ้ายังเป็นขนาดอัตราส่วนเดิมๆ วิธีการเพิ่มหน้าจอคือทำหน้าจอที่มีอยู่ให้ขยายใหญ่ขึ้นซึ่งจะส่งผลให้ขนาดตัวเครื่องมีขนาดมากขึ้นตามไปด้วย ผลลัพธ์ที่ได้คือ ผู้ใช้อย่างไร จับถือไม่สะดวก ใส่กระเป๋าก็ยาก เทอะทะมากกว่าคล่องตัว

ดังนั้นเมื่อตั้งอยู่บนข้อจำกัดที่ไม่อยากเพิ่มขนาดตัวเครื่อง โจทย์จึงมีแค่เฉพาะการดีไซน์ใหม่เมื่อด้านกว้างไม่สามารถเพิ่มได้ เพราะจะทำให้ใช้งานลำบาก จึงต้องปรับเปลี่ยนความสูง นั่นก็คือการลดขอบบนตัวเครื่องกับขอบด้านล่างตัวเครื่องแทน รวมถึงการลดขอบจอด้านข้าง แน่นอนว่าหลายคนไม่ชอบด้วยซํ้าเพราะเวลาดูคอนเทนต์จะบดบังสายตา ไม่ได้อรรถรสนั่นเอง

3. ความละเอียดเพิ่มขึ้น : อย่างที่เกริ่นข้างต้นแม้ไม่เปลี่ยนแปลงชัดเจนแต่พวกความละเอียดระดับ HD+ และ FullHD+ ก็อาจดูสมจริงคมชัดมากที่สุดเวลาเล่นเกมหรือวิดีโอ ซึ่งคงต้องพูดถึงเรื่องความรู้สึกแทนเสียมากกว่า เพราะสายตาเราไม่สามารถแยกแยะได้

4. โหมด Multi Windows : สมาร์ทโฟนเกือบทุกรุ่นก็มีโหมดแบ่งหน้าจอของแอปฯ ทำให้ในหนึ่งหน้าจอเราสามารถใช้งานได้สองแอปฯ พร้อมกัน เช่น Facebook พร้อม YouTube เพื่อแชทและฟังเพลงไปพร้อมกัน แต่ข้อจำกัดของอัตราส่วนหน้าจอแบบเดิมจะมีขนาดที่เล็กไม่เอื้ออำนวยหลายคนเลือกที่จะใช้งานแอปฯ เดียวแทนดีกว่าเพื่อให้รู้สึกสบายตา ดังนั้นการมาของอัตราส่วน 18:9 จึงตอบโจทย์โหมดแบ่งหน้าจอมากขึ้น

5. ใช้งานแอปพลิเคชั่นได้สะดวกขึ้น : เชื่อว่าหลายคนเคยเกิดปัญหาต้องเลื่อนหน้าจอขึ้นลงไปมาบ่อยครั้ง ไม่ว่าจะเป็นเบราว์เซอร์ หรือแอปพลิเคชั่นต่างๆ และเห็นแน่ชัดคือแอปพลิเคชั่นนำทาง ทำให้เราเห็นพื้นที่ทั้งหมดได้กว้างขึ้น รวมรายละเอียดสถานที่ทั้งหลาย

6. นี่คือยุคของวิดีโอ : คงปฏิเสธไม่ได้ว่านี่คือยุคของวิดีโออย่างแท้จริง ดังนั้นการมีหน้าจอที่ใหญ่จึงตอบโจทย์การรับชมได้มาก เพราะจะทำให้เพลิดเพลินกับอรรถรสมากขึ้น

7. เสริมประสิทธิภาพของกล้อง : อาจสงสัยว่าเกี่ยวข้องอย่างไรจะเห็นว่าสมาร์ทโฟนในปัจจุบันก็ใช้กล้องคู่กันหมดแล้ว เลนส์แรกก็จะทำการจับภาพปกติ ส่วนเลนส์สองจับรายละเอียดเสริมเช่น วิว วัตถุ สภาพแสง เป็นต้น ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่กับซอฟต์แวร์ที่ผู้พัฒนาตั้งใจให้กล้องทำงานเช่นไร แต่ถ้าจะให้มีความแตกต่างเกิดขึ้น หน้าจออัตราส่วน 18:9 สามารถช่วยได้

อย่างที่ทราบกันว่าเมื่อเปลี่ยนอัตราส่วนใหม่ ภาพที่แสดงผลก็จะมีขนาดกว้างหรือสูงขึ้น ซึ่งจะขึ้นอยู่กับเราถ่ายรูปแบบแนวนอนหรือแนวตั้ง ยกตัวอย่างง่ายๆ หากถ่ายแนวนอนก็จะได้ภาพกว้างกว้างกว่าเดิมเยอะเลย เมื่อเทียบ 4:3 หรือถ้าถ่ายภาพแนวตั้ง ถ้าต้องการถ่ายทั้งตัวคือหัวจรดเท้าจากเดิมต้องถอยให้ห่างๆ เพื่อให้กล้องจับภาพได้หมด แต่ว่าคราวนี้เราอาจไม่ต้องทำเช่นนั้นแล้ว

ภาพตัวอย่างหากเลือกโหมดถ่ายภาพอัตราส่วน 18:9

เป็นอย่างไรกันบ้างสำหรับเกร็ดความรู้ที่หยิบยกนำมาฝากกันเพราะ ณ ปัจจุบันเหล่าสมาร์ทโฟนมาพร้อมหน้าจออัตราส่วนใหม่ทั้งนั้นเลย และมีแต่ขนาดหน้าจอที่ใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ โดยปัจจุบันใกล้ถึง 7 นิ้ว ส่วนจะถึงหรือไม่เราคงต้องรอลุ้นกัน ทว่าเทคโนโลยีกับนวัตกรรมย่อมทำให้เป็นไปได้ แม้เป็นไปไม่ได้ เพราะหากสังเกตเทรนด์ในปีนี้ ตลาดแท็บเล็ตช่างเงียบเหงา ถึงมีจะเริ่มที่ 8 นิ้วขึ้นไป ไม่มีเจ็ดนิ้วอีกแล้ว